Flebopatiya nədir və əlamətləri hansılardır?
Yunancadan tərcümədə Flebopatiya “normadan kənar damarlar” («phlebos» – damar, «pathos» – patologiya) deməkdir. Flebopatiyanın diaqnozu digər xəstəliklər istisna olunmaqla aparılır. Buna görə də, həkim-fleboloqlar Flebopatiyanı müstəsna diaqnoz kimi qəbul edirlər.
Flebopatiyaya ayaqlarda ağrı və yorğunluq daxildir. Bu hal subyektiv bir hiss kimi xarakterizə olunur və bəzi hallarda, aşağı ətraflarda şişkinliyə səbəb olur. Pasiyentlər əvvəlki kimi eyni fiziki yükün təsiri ilə ayaqlarda ağırlıq görünüşündən şikayət edirlər. Xüsusilə Flebopatiya xəstəliyi statik yük tələb edən işlə yaxından əlaqəli olan insanlarda daha çox rast gəlinir.
Flebopatiyanın inkişafının səbəbləri aşağı ətrafın varikoz genişlənmiş damarlarının səbəblərinə çox oxşardır. Bura daxildir:
- Oturaq və ya uzun müddətli dayanıqlı vəziyyətdə işləmək;
- Hamiləlik. Ayaqların şişkinlik və ağırlığın inkişafı kiçik çanaq damarlarının uşaqlığa təzyiqi ilə bağlı ola bilər;
- Hormonal dərmanlar. Bu dərmanların nəzarətsiz qəbul edilməsi bir çox xəstəliyin inkişafına səbəb ola bilər. Buna görə də, hormonal dərmanları qəbul etməzdən əvvəl məsləhət almaq üçün bir mütəxəssisə müraciət etmək tövsiyə edilir;
- İrsi meyillilik. Damarın patoloji inkişafında önəmli bir rol oynayır. Flebopatiyanın inkişaf etməsində irsi meyllilik xüsusi yer tutur.
Flebopatiya necə aşkar olunur?
Flebopatiya damar divarının elastikliyinin zəifləməsi ilə meydana gəlir. Qeyd etmək vacibdir ki, instrumental tədqiqat metodları və fleboloqun müayinəsi zamanı hər hansı bir patologiyanı müəyyən etmək mümkün deyildir. Çox tez-tez Rəngli Doppler üsulundan damarların patologiyasını təyin etmək üçün istifadə olunur. Bu üsul damar divarındakı dəyişiklikləri müvəffəqiyyətlə müəyyən etməyə və damarların diametrini ölçməyə imkan verir. Bundan əlavə, Rəngli Doppler istifadə edərək həkim damarlardan qan axınını real vaxtda görə bilər. Flebopatiyada damarların normal diametri qeyd olunur, həm də qan dövranı mürəkkəb vəziyyətdə olmur.
Həkim bir neçə dərəcədə Flebopatiya fərqləndirir. Flebopatiyanın təsnifatı xəstəliyin klinik təzahürlərə əsaslanır. Flebopatiyanın ilkin təzahürləri ayaqlarda ağırlıq şikayətlərinin baş verməsini ehtiva edir. Pasiyentlərin şikayətləri qalıcı olmayıb, müəyyən intervallarla təkrarlanır. Aşağıdakı Flebopatiya dərəcələri ayaqlarda ağrı və ağırlıq kimi daimi şikayətlərə gətirib çıxarır. Flebopatiya olan pasiyent aşağı ətraflarını bədənindən biraz yuxarı qaldırarsa, şikayətlərinə yaxşılaşdırıcı təsir göstərmiş olur. Adətən, pasiyentlər arxası üstə uzanmış vəziyyətdə olurlar və ayaqlarının altına yastıq qoyurlar.
Əgər Flebopatiyanın təzahürlərinə diqqət etməsəniz, xəstəlik inkişaf edə bilər. Ağrı vaxt keçdikcə daha da çoxalır, şişkinlik isə qalıcı olur. Buna görə də, aşağı ətrafların adi yorğunluğuna və ağırlığına belə diqqət etmək məsləhət görülür.
