Varikoz xəstəliyi, yəni ayaq damarlarının genişlənməsi problemi hələ qədim zamanlardan bəşəriyyətə tanışdır. Varikozun ilk adı qədim Misirin inkişaf dövrünə aiddir. O zamandan bəri varikoz genişlənmiş damarlarının xəstəliyi dəyişməyib. Yaxşı ki, bu cür genişlənmiş damarların müalicə üsulları günü gündən inkişaf edərək dəyişməkdədir. Varikoz xəstəliyi müasir dövrümzə qədər öz əhəmiyyətini itirməmişdir. Onun üçün tibbdə ayrı bir sahə “flebologiya” elmi meydana çıxmışdır. Flebologiya insan orqanizmində damar sisteminin anatomiyası və xəstəliklərini öyrənən elmdir. Fleboloq flebologiya ilə məşğul olan bir mütəxəssisdir.
Hansı hallarda fleboloqa müraciət etmək lazımdır?
Əlbəttə ki, ən ideal seçim xəstəliyin qarşısının alınması və erkən diaqnozun olmadığı mərhələdə həkimə müraciət etməkdir. Bir insanın varikoz genişlənmiş damarlarının inkişafına irsi meylliliyin olması varsa, yaxşı bir şəkildə aparılan profilaktika xəstəliyin inkişafına mane ola bilər. Amma çox təəssüf ki, pasiyentlər ya görülə bilən simptomların görünüşü ilə, ya da varikoz damarların ağırlaşmalarının inkişafı ilə müalicə alırlar. Kəskin klinik gediş mərhələsində genişlənmiş damarların müalicəsi üçün minimal invaziv metodlardan istifadə edilə bilər. Varikoz genişlənmiş damarların fəsadlarının inkişafı ilə əlaqədar ilk öncə fəsadları müalicə etmək lazımdır. Yalnız fəsadların müalicəsindən sonra əsas xəstəliyin – aşağı ətraf varikoz genişlənmiş damarların müalicəsinə başlamaq mümkündür.
Varikoz xəstəliyi hansı faktorlardan yarana bilər?
- Genişlənmiş damarların inkişafı çox sayda faktorlardan təsirlənə bilər. Varikoz damarların inkişafı üçün insanın özünə təsir edə biləcək səbəbləri nəzərdən keçirək. Pis vərdişlərin zərərli təsirlərini istisna etmək mümkün deyildir. Alkoqolizm, siqaret çəkmə və həddindən artıq qida qəbulu ən çox yayılmış pis vərdişlərdəndir. Siqaret çəkmək damar divarının nazikləşməsinə və damar tonusunun azalmasına gətirib çıxarır. Alkoqol da damarların sağlamlığına mənfi təsir göstərir.
- Piylənmə varikoz genişlənmiş damarlarının ən məşhur səbəblərindən biridir. Normada bədən kütləmizin əksəriyyəti ayaqların səthi damarlarına düşür. Bu vəziyyətdə əgər insan kökdürsə, bu yük dəfələrlə artır.
- Varikoz genişlənmiş damarlarının inkişafına səbəb ola biləcək başqa bir faktor hündürdabanlı ayaqqabılar və sıx paltar geyimidir. Bu səbəb qadınlar üçün xüsusilə xarakterikdir. Dəb tendensiyalarının arxasında sağlamlığı unutmaq olmaz.
- Qadınlar və kişilər üçün xarakterik olan varikozun inkişafının stimullaşdırıcı amillərdən biri də passiv həyat tərzidir. Rahatlığın olmaması bədəndə qan dövranının pozulmasına gətirib çıxarır. (Bax: Varikoz üçün idman)
Yuxarıda göstərilən faktorlar istisna edilərsə, genişlənmiş damarların inkişaf riski əhəmiyyətli dərəcədə azala bilər.
